Sağlık

Türkiye, Yaşlı Nüfus Oranında Avrupa’yı Yakalamış Durumda!

By Editör

Posted on 18 Mart 2025

Her yıl 18-24 Mart tarihleri arasında kutlanan “Yaşlılara Saygı Haftası”, yaşlı bireylerin toplumdaki yerinin, haklarının ve yaşam kalitesinin ön plana çıkarıldığı, yaşlanma olgusunun sosyal ve sağlık boyutlarıyla ele alındığı önemli bir farkındalık haftasıdır. Türkiye Solunum Araştırmaları Derneği (TÜSAD) Geriatri Çalışma Grubu Başkanı Doç. Dr. Serap Duru, bu konuyla ilgili yaptığı açıklamada, “65 yaş ve üzeri birey sayısının 2050 yılında 1.6 milyara ulaşması bekleniyor. Hızla yaşlanan dünyada yaşlı bireylerin topluma entegrasyonu, onurlu ve sağlıklı yaşam haklarının korunması ile kuşaklar arası dayanışmanın güçlendirilmesi her zamankinden daha fazla önem taşıyor” ifadelerini kullandı.

Doç. Dr. Serap Duru, Birleşmiş Milletler Nüfus Fonu ve Dünya Sağlık Örgütü raporlarına dayanarak, dünya genelinde 2023 yılı itibarıyla 771 milyon olan 65 yaş ve üzeri birey sayısının 2050 yılında 1,6 milyara ulaşmasının beklendiğini vurguladı. Yaşlı nüfusun toplam nüfus içindeki oranının yüzde 16’ya ulaşacağı öngörülüyor. Bu durum, her altı kişiden birinin 65 yaş ve üzeri olacağı anlamına geliyor. Ayrıca, dünya tarihinde ilk kez 65 yaş üstü bireylerin sayısının 5 yaş altı çocukları geçtiği de belirtiliyor. 2050 yılına gelindiğinde, yaşlı nüfusun 12 yaş altı çocuk sayısına eşit olacağı, 5 yaş altı çocuk sayısının ise yaklaşık 2 katına çıkacağı tahmin ediliyor.

Bu durumun yalnızca demografik değil, ekonomik, sosyal ve sağlık sistemleri açısından da büyük bir kırılma yaratacağına dikkat çeken Duru, Türkiye’de 65 yaş ve üzeri birey sayısının toplam nüfusun yüzde 10,2’sini oluşturduğunu ifade etti. Bu rakam, 8 milyon 722 bin 806 kişiye ulaştı. Tahminlere göre, 2030’da nüfusun yüzde 12,9’u, 2040’ta yüzde 16,3, 2060’ta ise yüzde 22,6’sı yaşlı bireylerden oluşacak. Bu veriler, Türkiye’nin Avrupa Birliği ülkeleriyle benzer yaşlılık oranlarına hızla yaklaştığını gösteriyor.

Duru, dünya genelinde yaşlanmanın artışıyla birlikte sağlık hizmetleri ve bakım ihtiyacının da arttığını belirterek, yaşlı bireylerin karşılaştığı önemli sorunlara dikkat çekti. “Yaşlı bireylerin aktif, üretken ve onurlu bir yaşam sürme hakkı, toplumsal saygı görme ve kuşaklar arası dayanışma içinde var olma hakkı yaşlanma sürecinin temel unsurlarıdır. Ancak toplumsal önyargılar, yalnızlık, ekonomik yoksunluk, psikolojik ihmal ve bakım eksikliği, yaşlı bireylerin karşı karşıya olduğu en büyük sorunlar arasında yer alıyor. 65 yaş üstü bireylerin yaklaşık yüzde 30’u sosyal destekten yoksun ve yalnız yaşıyor. Dünya Sağlık Örgütü’ne göre, yaşlılarda yalnızlık ve izolasyon depresyon ve erken ölüme sebep olabiliyor.”

Yaşlanma sürecinin herkes için sağlıklı, onurlu ve güvenli bir şekilde geçebilmesi için toplumsal sorumlulukların bilincine varılması ve çözüm önerileri geliştirilmesi gerektiğini vurgulayan Duru, yaşlı bireylerin toplumsal yaşama katılımını desteklemek ve yaşam haklarını güvence altına almak için atılması gereken adımları şöyle sıraladı:

Yaşlı bireylerin haklarına dayalı sosyal ve sağlık politikaları geliştirilmelidir,
Yaşlı dostu şehirler ve altyapılar (erişilebilir konutlar, sosyal alanlar, ulaşım) oluşturulmalıdır,
Aktif yaşlanma ve üretken yaşlılık kavramları desteklenmelidir,
Yaş ayrımcılığına karşı güçlü yasal ve toplumsal önlemler alınmalıdır. Evde bakım, palyatif bakım ve kurumsal bakım hizmetleri güçlendirilmelidir,
Kuşaklar arası dayanışmayı artırıcı projeler ve toplumsal farkındalık kampanyaları desteklenmelidir.

Duru, açıklamasını şu sözlerle tamamladı: “18-24 Mart Yaşlılara Saygı Haftası’nda yalnızca yaşlı bireyleri anmakla kalmamalıyız. Aynı zamanda yaşlanma sürecinin herkes için sağlıklı, onurlu ve güvenli geçebilmesi için toplumsal sorumluluklarımızı ve çözüm önerilerimizi oluşturmalıyız. Yaşlı bireylere saygı, yalnızca bireysel bir ahlaki tutum değil, aynı zamanda insan haklarına, sosyal adalete ve toplumsal bütünlüğe saygının en önemli göstergesidir. Bugünün yaşlıları dünün gençleri, bugünün gençleri ise yarının yaşlılarıdır.”