Kadınlar, Erkeklerden 5.3 Yıl Daha Uzun Yaşıyor

Share

Tweet

Share

Share

Email

Comments

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 8 Mart Dünya Kadınlar Günü dolayısıyla yaptığı sayım ve araştırmalar neticesinde hazırladığı ‘İstatistiklerle Kadın, 2024’ bültenini yayımladı. Bu bültene göre, Türkiye nüfusunun %49,98’ini kadınlar oluşturmakta; 25 yaş ve üzeri kadınların ortalama eğitim süresi ise 8.6 yıl olarak belirlendi. Yükseköğretim mezunu kadınların oranı ise %7.1 olarak kaydedildi.

TÜİK’in verilerine göre, 31 Aralık 2024 itibarıyla Türkiye’de kadın nüfus 42 milyon 811 bin 834, erkek nüfus ise 42 milyon 853 bin 110 olarak tespit edildi. Bu durum, toplam nüfusun %49,98’inin kadınlar, %50,02’sinin ise erkekler tarafından oluşturulduğunu gösteriyor. Kadınların daha uzun yaşaması sebebiyle, 60 yaş ve üzerindeki grupta kadın nüfusun oranı belirgin bir şekilde artış göstermekte; 60-74 yaş grubunda %52, 90 yaş ve üzeri grupta ise %69,1 olarak kaydedildi.

Kadınların Erkeklerden 5.3 Yıl Daha Uzun Yaşadığı Belirlendi

2021-2023 döneminde doğuşta beklenen yaşam süresi Türkiye genelinde 77,3 yıl iken, kadınlarda 80 yıl, erkeklerde ise 74,7 yıl olarak kaydedildi. Bu veriler, kadınların erkeklerden ortalama 5.3 yıl daha uzun yaşadığını ortaya koydu. Sıfır yaşında bir bireyin sağlık sorunları olmadan geçirebileceği sağlıklı yaşam süresi ise Türkiye genelinde 57,6 yıl; kadınlarda 56,3 yıl, erkeklerde ise 59 yıl olarak belirlendi. Bu durumda, erkeklerin doğuşta sağlıklı yaşam süresi, kadınlardan 2.7 yıl daha uzun olduğu dikkat çekti.

Ortalama Eğitim Süresi Kadınlarda 8.6 Yıl

25 yaş ve üzeri nüfusun ortalama eğitim süresinin yıllara göre arttığı görülüyor. 2011 yılında Türkiye genelinde ortalama eğitim süresi 7.3 yıl iken, 2023 yılında bu rakam 9.3 yıla yükseldi. Kadınlarda ortalama eğitim süresi 8.6 yıl, erkeklerde ise 10.1 yıl olarak tespit edildi.

En az bir eğitim düzeyini tamamlayan 25 yaş ve üzeri bireylerin toplam nüfus içindeki oranı, 2008-2023 yılları arasında artış gösterdi. 2008 yılında bu oran %75,1 iken, 2023 yılında %92,2’ye ulaştı. Cinsiyete göre incelendiğinde, 2008 yılında kadınların %67,5’i, erkeklerin %82,8’i en az bir eğitim düzeyini tamamlamışken, 2023 yılında bu oran kadınlarda %87,8, erkeklerde ise %96,8 oldu.

Kadınların İstihdam Oranı Erkeklerin Yarısından Daha Az

2023 yılında 15 yaş ve üzerindeki nüfusun istihdam oranı %48,3 olarak belirlendi. Bu oran kadınlarda %31,3, erkeklerde ise %65,7 olarak kaydedildi. En yüksek kadın istihdam oranı %38,9 ile TR61 (Antalya, Isparta, Burdur) bölgesinde, en düşük kadın istihdam oranı ise %19,8 ile TRC3 (Mardin, Batman, Şırnak, Siirt) bölgesinde gerçekleşti.

Kadınların Yarı Zamanlı Çalışma Oranı %16,1

Yarı zamanlı çalışanların istihdam içindeki oranı 2023 yılında %10,2 olarak belirlenirken, kadınlarda bu oran %16,1, erkeklerde ise %7,3 oldu. Hanesinde 3 yaşın altında çocuğu olan 25-49 yaş grubundaki bireylerin istihdam oranı, 2014 yılında %59,8 iken, 2023 yılında %60,1’e yükseldi. Bu grupta kadınların istihdam oranı %27,1, erkeklerin istihdam oranı ise %90,1 olarak kaydedildi.

Kadın Büyükelçi Oranı %26,9 Oldu

Kadın büyükelçi oranı 2011’de %11,9 iken, 2024 yılında %26,9’a ulaştı. Erkek büyükelçi oranı ise 2011 yılında %88,1 iken, 2024’te %73,1 olarak belirlendi. 2024 yılı itibarıyla 593 milletvekili arasında kadın milletvekili sayısı 118, erkek milletvekili sayısı ise 475 oldu. Meclisteki kadın milletvekili oranı 2007 yılında %9,1 iken, 2024 yılında %19,9’a yükseldi.

Yükseköğretimde görevli kadın profesör oranı 2010-2011 öğretim yılında %27,6 iken, 2023-2024 öğretim yılında %34,6 oldu. Kadın doçent oranı ise 2010-2011 öğretim yılında %32,2 iken, 2023-2024 öğretim yılında %42,1 olarak kaydedildi.

Üst ve orta düzey yönetici pozisyonundaki kadın oranı 2012 yılında %14,4 iken, bu oran 2023 yılında %20,6’ya yükseldi. Borsa İstanbul’da işlem gören en büyük 50 şirketin yönetim kurulu üyeleri arasındaki kadın üye oranı ise 2016 yılında %12,2 iken, 2024 yılında %19,4 olarak belirlendi.

Ortalama İlk Evlenme Yaşı Kadınlarda 25,8 Oldu

2024 yılında resmi olarak ilk evliliğini gerçekleştiren kadınların ortalama ilk evlenme yaşı 25,8, erkeklerin ise 28,3 oldu. Ortalama ilk evlenme yaşının en yüksek olduğu il, kadınlarda 29,1, erkeklerde ise 31,9 yaş ile Tunceli olarak belirlendi. En düşük ortalama ilk evlenme yaşı ise kadınlarda 23,3 yaş ile Ağrı, erkeklerde 26,5 yaş ile Şanlıurfa oldu.

Kadınların %16,7’sinin Eğitim Seviyesi Eşlerinden Daha Yüksek

2023 yılında yapılan araştırmalara göre, kadınların %38,7’sinin kendilerinden daha yüksek eğitimli erkeklerle evli olduğu tespit edildi. Eşlerinden daha yüksek eğitimli olan kadınların oranı %16,7, eğitim seviyeleri aynı olan eşlerin oranı ise %43,2 olarak kaydedildi.

2024 yılında kesinleşen boşanma davalarında, çocukların velayetinin çoğunlukla annelere verildiği gözlemlendi. Annenin velayetine verilen çocuk oranı %74,4, babanın velayetine verilen çocuk oranı ise %25,6 oldu.

İnternet Kullanan Kadınların Oranı %85,4

2024 yılında 16-74 yaş grubundaki bireylerin internet kullanım oranı %88,8 olarak belirlendi. Bu oran kadınlarda %85,4, erkeklerde ise %92,2 oldu. Yoksulluk veya sosyal dışlanma riski altında olanların oranı toplam nüfusun %29,3’ü iken, bu oran kadınlarda %31,5, erkeklerde ise %27,1 olarak kaydedildi.

Kadınların %35,9’u Gece Yalnız Yürürken Güvensiz Hissediyor

2024 yılında yaşadıkları çevrede gece yalnız yürürken güvensiz hissedenlerin oranı %25,7 iken, bu oran kadınlarda %35,9, erkeklerde %15,2 olarak belirlendi. Kadınların %47,8’i, erkeklerin ise %69,7’si gece yalnız yürürken kendilerini güvende hissettiklerini vurguladı. Evde yalnız kaldıklarında güvensiz hissedenlerin oranı 2024 yılında %5,8 iken, bu oran kadınlarda %8,4, erkeklerde ise %3,1 oldu. Kadınların %78,9’u, erkeklerin %88,5’i evde yalnız kaldıklarında kendilerini güvende hissettiklerini ifade etti.